Enerji tasarrufu, ülkemizde giderek ilgi çeken konular arasında. Peki enerji tasarrufu nasıl sağlanır? Kabaca bir tabir yaparsak doğru uygulanmış ısı yalıtımı ile. Yanlış uygulamalar ile yapılan ya da hiç yapılmayan ısı yalıtım binaları değil atmosferi ısıtmakta ve gereğinden fazla yakıt tüketimine sebep olmaktadır.
Doğru yalıtım; duvar, döşeme, çatı, temel, pencere, ısı köprüleri gibi pek çok alt başlıktan oluşur. Her biri için ayrıca çalışmalar yapmak gerekir, biz bu yazımızda duvar yalıtım konusunda biraz daha özele inip duvar yalıtımı malzemelerini inceleyeceğiz.
Isı yalıtım malzemeleri, yapı elemanlarının ısı iletim direncini artırarak istenmeyen ısı kayıp ve kazançlarını azaltmak amacı ile kullanılır.
1. Isı Yalıtım Malzemeleri
1.1. Tuğla
Tuğla, genelde dikdörtgen biçimli ve yüksek ateşle pişirilen ya da güneşte yakılan bir çeşit topraktan yapılan bir yapı malzemesidir.
Özellikleri
Yaygın olarak kullanılan ve en eski yapı malzemelerindendir.
Ucuzdur.
Ana materyali kabaca çamur olduğundan üretimi ve temini daha kolaydır.
Üretim aşamasında herhangi bir kimyasal kullanımını gerektirmez. Doğal bir malzemedir.
Kolayca boyutlandırılabilir.
Sağlamdır.
Genelde 8,5-13,5-15-18,5-20 cm ebatlarında bulunur.
İzo tuğla, yatay delikli tuğla, düşey delikli yığma tuğla, asmolenler, dış bacalar gibi çeşitleri bulunmaktadır.
Soğuğa karşı dayanıklıdır. Elektrik yükü taşımaz ve kararmasına rağmen yanmaz.
1.2. Briket Bims
Yapınızın hafif elemanlarının hammaddesi olarak kullanılır. Isı yalıtımı ve ses yalıtımında kullanılmaktadır.
Özellikleri:
Bims’in ana materyali olan pomza, camsı yapıya sahip bir volkanik kayaçtır. Isıya olan dayanıklılığı da buradan gelir.
Hafifliği sayesinde binanın ağırlığını azaltıcı etkisi vardır. Çok katlı binalarda tercih edilmesinin sebebi hafif ve sağlam olmasıdır.
Giriş cümlesinde de belirtildiği gibi hafif bir maddedir ve bu sebeple bina ağırlığını azaltır. Çok katlı yapılarda bu sebeple tercih edilir.
Yine hafifliği dolayısıyla temel tarafında olası deprem anında ki momentumu azaltıcı etkisi olacaktır.
Yüksek mukavemete sahiptir.
Genelde 10-13,5-15-19-25 cm ebatlarında bulunur.
1.3.Gaz Beton
Kum, çimento, kireç, alçı, alüminyum ve suyun karışımından, bir dizi endüstriyel işlem sonucu elde edilen bir yapı bileşenidir.
Özellikleri:
Tuğla ve beton gibi yapı malzemelerine göre daha hafiftir.
Masif bir yapı malzemesidir.
Gözenekli yapıya sahiptir. Hacminin büyük bir oranı bu gözeneklerden gelir.
Hava boşlukları sayesinde ısı ve ses yalıtımı yüksektir. Ek bir yalıtım malzemesine gerek kalmadan standartlara uygun ısı yalıtımını sağlayabilmektedir.
Isı iletkenliği en düşük duvar malzemesidir.
Esnek bir malzemedir. Kolay işlenebilir. Matkap ile delinebilir, testereyle kesilebilir, rendelenebilir, çivi çakılıp vidalanabilir, tesisat için kolaylıkla kanallar açılabilir.
Yangına karşı dayanıklıdır.
Depreme karşı dayanımı yüksektir.
Konumuza uyacak şekilde, tasarruf anlamında değerlidir.
Geri dönüşümü mümkündür.
Üretiminde hava kirliliği minimumdur.
Kuvarsit, çimento, kireç ve su gibi doğal hammaddelerden elde edilir, çevre dostudur.
Hava akımı basınç farklılıkları sonucu meydana gelmektedir. Kış aylarında iç ortamdaki sıcak hava kendisinden daha düşük basınç seviyesindeki dış hava ile yaz aylarında da dış ortamdaki sıcak hava iç ortamdaki serin hava ile özellikle ısı iletim katsayısı yüksek yapı elemanı aracılığıyla yer değiştirir. Bu transfer oranı yapımızın kabuğunun ısıl geçirgenlik katsayısına bağlıdır. Bu nedenle yapı kabuğu iklim bölgesi için istenen ısı geçirgenlik katsayısını sağlayacak şekilde tasarlanmalıdır. Bu yüzden yapı elemanlarının bulunduğu iklim bölgesine uygun ısı geçirgenlik katsayılarına sahip olmaları gerekir.
Ülkemizin 4 farklı ısı bölgesi vardır. Her bölgenin belirlenmiş minimum ısıl geçirgenlik katsayıları belirlenmiştir.
Isı Geçirgenlik Katsayısı U (W/m**2**K)
Yazımızda belirttiğimiz ve konumuz olmayan diğer yapı malzemelerinin ısı transferine karşı direncidir. U, malzemelerin ısı iletim katsayısı (λ) ve ısı geçiş yönündeki kalınlığına bağlıdır. U değeri küçüldükçe, ısı kaybı da o oranda azalır. Birim olarak da belirtildiği gibi; U değeri metrekaredeki enerji kaybıdır. Enerji birim fiyatı ile yapı yüzeyimizin alanı ve U değerlerinin çarpımı, basit bir yaklaşımla bize enerji kaybından doğan maddi kaybımızı gösterir.
Isı yalıtım malzemeleri, farklı boyutları için ısı geçirgenlik katsayıları farklılık gösterir. Aynı boyutta bulunup, farklı değerlerde de bulunabilir.