İnsanların konutlarda, ofislerde, otellerde, eğitim binalarında, sağlık binalarında temel yaşam faaliyetleri olan barınma, yeme, içme ve genel tüketimlerini karşılamak için kullandıkları yakıt cinsi, bağlı olan ısıtma, sıcak su, havalandırma ve soğutma sistemleri, bu sistemlerin bireysel ya da merkezi olması binaların enerji performansını, enerji kimlik belgesi üzerinde yer alan enerji performans sınıfı kriterini çeşitli açılardan etkilemektedir.
Enerji kimlik belgesi 2008 yılında yayınlanan Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği kapsamında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın hazırlamış olduğu BEP-TR programı; binaların mimarisine göre girişinin yapılması, binada bulunan yalıtım bilgilerinin programa girilmesi ve projede bağlı olan mekanik sistemlerin uygulamada binaya bağlanması sonucu belirli hesaplamalar yaparak binanın m2 başına düşen yıllık enerji tüketimini; ısıtma, soğutma, sıcak su, havalandırma ve CO2 salınımı açısından belirli sınırlar kapsamında A-G arası bir enerji sınıfına yerleştirilmesiyle oluşturulur.
Yakıt Cinslerine Göre Olası Enerji Kimlik Belgesi Sonuçları
Binada kullanılan yakıt cinsi ve bağlı olan sistemin bireysel veya merkezi sistem olması durumu enerji kimlik belgesi’ndeki sınıflandırmayı doğrudan etkileyen bir faktördür. Ruhsat tarihi 01.01.2011 tarihinden sonra olan binalarda ısıtma, CO2 emisyonu ve bunlara bağlı olarak toplam enerji sınıfı en az C sınıfı çıkmalıdır. Bu durum sağlanmadığında bakanlık sistemi belgeyi oluşturmadan reddeder.
Doğal Gaz Yakıtlı Sistemler
Doğal gaz bugün için kullanılabilir en ucuz yakıt cinsi olarak görülmektedir. Doğal gaz bireysel ve merkezi sistemlerde aynı verimle yakılabilmektedir. Ancak dağıtımdaki ısı kayıpları, pompalama enerjisi maliyetleri gibi faktörler göz önünde bulundurulduğunda merkezi sistem bireysel sistemden daha maliyetli olacaktır.
Doğal gazın yanma süreci neredeyse mükemmel işlediğinden bina bacasından atmosfere kirletici madde olarak çok az sayıda yan ürün emisyonu salınır. Bu da enerji kimlik belgesindeki CO2 değerinin en az C sınıfı değerinde çıkmasına katkı sağlar.
Kömür Yakıtlı Sistemler
Kömür, merkezi sistemlerde bireysel sistemlere göre daha yüksek verimle yakılabilmektedir. Ancak kömürle ısınan suyun veya buharın dairelere taşınım maliyeti düşünüldüğünde bireysel sistemler enerji tüketimi yönünden daha avantajlıdır.
Enerji kimlik belgesinde binanızın enerji sınıfı belirlenirken kömürlü sistemlerin kurulu olduğu binalarda genellikle ısıtma, CO2 emisyonu ve toplam enerji sınıfı değeri C sınıfı sınır değerinin üstünde çıkmaktadır. Bu sebeple olabildiğince kömür yakıtlı sistemlerden vazgeçilmelidir.
Fueloil ve Motorin
Fueloilin merkezi sistemde kullanım imkânı yoktur. Kömür için söz konusu olan dezavantajlara sahiptir. Yine kömür gibi enerji kimlik belgesi sonuçlarında ısıtma ve emisyon değerini C sınıfı sınır değerinin üstünde çıkarması olasıdır.
LPG
LPG’nin fiyatı motorine yakın olsa da binalarda LPG depolamak için daha özel şartlara ihtiyaç duyulur bu da ekstra maliyete sebebiyet verecektir. LPG kullanımı bölgede doğal gaz yoksa veya çok yakın tarihte gelecekse alternatif olmaktadır.
LPG kullanılan binalarda yine kömür, fueloil ve motorin gibi yakıldığında havaya fazla miktarda CO2 emisyonu salgıladığı için ısıtma ve emisyon değerinin enerji kimlik belgesi’nde yüksek çıkması muhtemeldir.
Aşağıdaki tabloda da görüldüğü üzere diğer yakıt cinsleriyle karşılaştırıldığında doğal gaz aynı enerji ihtiyacı için daha düşük fiyatla daha yüksek verim sağlar.
YAKIT
ISIL DEĞERİ
BİRİM FİYATI
ORTALAMA VERİM
TL/1000 kcal
Doğalgaz yoğuşmalı kazan ile
8.250 kcal/m 3
370.148 TL/m 3
%104
43.1
Doğalgaz yoğuşmasız kazan ile
8.250 kcal/m 3
370.148 TL/m 3
%91
49.304
İthal Kömür
6.000 kcal/kg
220.000 TL/kg
%65
56.410
Doğalgaz yoğuşmasız kazan ile
8.250 kcal/m 3
370.148 TL/m 3
%91
49.304
Fuel-Oil Kalorifer Yakıtı
9.700 kcal/kg
848.000 TL/kg
%81
107.929
LPG-Propan Yoğuşmalı Kazan
11.100 kcal/kg
1.633.120 TL/kg
%101
145.671
LPG-Propan Yoğuşmasız Kazan
11.100 kcal/kg
1.633.120 TL/kg
%91
161.679
Gazyağı
10.400 kcal/kg
1.633.750 TL/kg
%85
184.183
Elektrik
860 kcal/kWh
158.334 TL/kWh
%99
185.981
Motorin
10.200 kcal/kg
1.645.553 TL/kg
%85
189.799
Sonuç olarak doğal gazlı sistemlerin bağlı olduğu binaların çoğu zaman enerji kimlik belgesi hesap sonuçları gerekli olan C sınır değerini sağladığı görülmektedir. Tabi kullanılan yakıt cinsi ve sistemin yanı sıra yalıtım bilgisi binanın bulunduğu ildeki iklim şartları gibi diğer faktörlere bağlı olarak sonuçlar farklılık gösterebilmektedir.
